ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ

πηγή: ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σύμφωνα με το ν.1387/1983 ομαδικές απολύσεις θεωρούνται όσες γίνονται :
από επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους,
για λόγους που δεν αφορούν το πρόσωπο των απολυομένων (όπως απόλυση κατόπιν μηνύσεως), και υπερβαίνουν κάθε ημερολογιακό μήνα τα όρια που ορίζει ο νόμος , δηλαδή
α. τους 5 εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν από 20-50 άτομα και
β. ποσοστό 2-3% του προσωπικού και μέχρι 30 άτομα για επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 50 άτομα
Το ποσοστό στα παραπάνω πλαίσια καθορίζεται κάθε εξάμηνο με απόφαση του Υπουργού Εργασίας. Επί σειρά ετών με τις ανά εξάμηνο αποφάσεις το ποσοστό καθορίζεται σταθερά στο 2%.
Για να προσδιοριστεί ο αριθμός του προσωπικού λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του προσωπικού τόσο στο κεντρικό . όσο και στα τυχόν υποκαταστήματα.

ΠΟΙΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΝΟΜΟ;
Από τις προστατευτικές διατάξεις του νόμου για τις ομαδικές απολύσεις προστατεύονται :
Όλοι οι εργαζόμενοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου
ανεξάρτητα από την ιδιότητά τους σαν εργατοτεχνίτες ή υπάλληλοι που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα καθώς και στις επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα που λειτουργούν με τις αρχές της ιδιωτικής οικονομίας.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ;
Οι διατάξεις του νόμου για τις ομαδικές απολύσεις δεν εφαρμόζονται :
Στους εργαζόμενους με σύμβαση ορισμένου χρόνου ή έργου ή συγκεκριμένων εργασιών αυτού , εκτός αν οι απολύσεις γίνουν πριν τη λήξη της σύμβασης ή αποπεράτωσης του έργου.
Στο προσωπικό του Δημοσίου , των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ που απασχολείται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου.
Στους εργαζόμενους που απολύονται λόγω διακοπής των εργασιών της επιχείρησης κατόπιν πρωτόδικης δικαστικής απόφασης.
Στους εργαζόμενους που απολύονται από εργοληπτικές επιχειρήσεις , λόγω αναστολής ή διακοπής των εργασιών από αιτίες που οφείλονται αποδεδειγμένα στο κύριο του έργου , όταν αυτός είναι το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ.
Στα πληρώματα των πλοίων.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ;
Ο εργοδότης πριν προχωρήσει σε ομαδικές απολύσεις υποχρεούται να έλθει σε διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων. Ειδικότερα υποχρεώνεται:
Να γνωστοποιήσει εγγράφως στους εκπροσώπους των εργαζομένων τους λόγους , για τους οποίους σχεδιάζει να πραγματοποιήσει ομαδικές απολύσεις , τον αριθμό εκείνων που θέλει να απολύσει κατά φύλο , ηλικία , ειδικότητα και τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολεί.
Να παρέχει κάθε πληροφορία που μπορεί να διευκολύνει την διατύπωση εποικοδομητικών προτάσεων.
Να υποβάλει αντίγραφα όλων των εγγράφων στην Επιθεώρηση Εργασίας και το Νομάρχη.

ΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ;
Εκπρόσωποι των εργαζομένων για την εφαρμογή του νόμου , είναι οι εκπρόσωποι του σωματείου που έχει μέλη τουλάχιστον το 70% των εργαζομένων και την πλειοψηφία των απολυόμενων.
Εάν υπάρχουν περισσότερα από ένα σωματεία γίνεται αναλογική εκπροσώπηση. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει σωματείο που να καλύπτει τις προϋποθέσεις αυτές εκλέγονται τριμελείς ή πενταμελείς επιτροπές.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΑΠΟΛΥΣΕΩΝ;
Η διαδικασία για την πραγματοποίηση των ομαδικών απολύσεων περιλαμβάνει 2 φάσεις :
Στην πρώτη φάση γίνονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ εργοδότη και εκπροσώπων των εργαζομένων. Η προθεσμία των διαβουλεύσεων είναι 20 ημέρες και αρχίζει από την πρόσκληση του εργοδότη. Για τις διαβουλεύσεις συντάσσεται πρακτικό και υποβάλλεται στο Νομάρχη ή τον Υπουργό Εργασίας.
Εάν υπάρξει συμφωνία των μερών οι ομαδικές απολύσεις πραγματοποιούνται σύμφωνα με το περιεχόμενο της συμφωνίας μέσα σε 10 ημέρες.
Εάν δεν υπάρξει συμφωνία , ο Υπουργός Εργασίας ή ο Νομάρχης μέσα σε 10 ημέρες από τον υποβολή του πρακτικού εκδίδει απόφαση με την οποία μπορεί να παρατείνει τις διαβουλεύσεις για 20 ακόμη ημέρες με αίτηση των ενδιαφερομένων , ή να μην εγκρίνει τις απολύσεις.
Εάν δεν εκδοθεί τέτοια απόφαση μέσα στις παραπάνω προθεσμίες ο εργοδότης μπορεί να πραγματοποιήσει τις απολύσεις στην έκταση που δέχτηκε κατά τις διαπραγματεύσεις.

ΤΙ ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ Ο ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ;
Σε περίπτωση που πραγματοποιηθούν ομαδικές απολύσεις κατά παράβαση των παραπάνω διατάξεων είναι άκυρες. Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος δικαιούται να ζητήσει την ακύρωση της απόλυσης και μισθούς υπερημερίας.
Σε περίπτωση ομαδικών απολύσεων ακολουθούνται οι διατάξεις για την καταγγελία συμβάσεως εργασίας , δηλαδή έγγραφη καταγγελία και καταβολή αποζημίωσης.